Το τελευταίο Σαββατοκύριακο του Νοεμβρίου του 2021 που έφυγε πριν λίγες ημέρες, βρεθήκαμε στα αγαπημένα Γιάννενα, τα οποία επισκεπτόμαστε αρκετά συχνά, για δουλειές και αναψυχή. Αυτή την φορά επισκεφτήκαμε ξανά το νησάκι των Ιωαννίνων και το Μουσείο Αλή Πασά που βρίσκεται εκεί, στο οποίο αναφέρθηκα στο προηγούμενο άρθρο.
Είχαμε όμως αποφασίσει να επισκεφτούμε και το Μουσείο Αργυροτεχνίας προκειμένου να δούμε την περιοδική σημαντική έκθεση «ΕΠΑΝΑCYΣΤΑΣΗ ’21: ΗΠΕΙΡΟΣ» στην οποία θα προσπαθήσω να σας ξεναγήσω μέσα από τις φωτογραφίες μου.
ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Για την καλύτερη ταξινόμηση του πλούσιου φωτογραφικού υλικού του άρθρου, έχω δημιουργήσει δυο φωτογραφικές συλλογές, στο τέλος κάθε ενότητας. Η πρώτη αφορά στην μόνιμη έκθεση του Μουσείου Αργυροτεχνίας και η δεύτερη στην περιοδική έκθεση «ΕΠΑΝΑCYΣΤΑΣΗ ’21: ΗΠΕΙΡΟΣ». Κάνοντας κλικ πάνω στις εικόνες και ανοίγοντας τες σε μεγάλο μέγεθος, κάτω από τις περισσότερες, θα εμφανίζεται περιγραφή του εκθέματος.
Το Μουσείο Αργυροτεχνίας βρίσκεται στο κάστρο των Ιωαννίνων, και συγκεκριμένα στο δυτικό προμαχώνα της νοτιανατολικής ακρόπολης (Ιτς Καλέ). Καταλαμβάνει τα δύο επίπεδα του προμαχώνα καθώς και το κτίσμα των παλαιών μαγειριών που εφάπτεται σε αυτόν.
Σκοπός του είναι η διάσωση της γνώσης για την ηπειρώτικη αργυροτεχνία και η διάχυση της πληροφορίας γύρω από την τεχνολογία της στο ευρύ κοινό. Επίσης, η σύνδεση αυτής της τεχνολογίας με τα κοινωνικά δεδομένα της εποχής γύρω από τα οποία αυτή αναπτύχθηκε και άκμασε.
Πρόκειται για μουσείο θεματικό, αφού πραγματεύεται την τεχνολογία της αργυροχοΐας κατά την προβιομηχανική περίοδο, αλλά ταυτόχρονα και μουσείο περιφερειακό, αφού εστιάζει κυρίως στην ιστορία της αργυροχοΐας στην περιοχή της Ηπείρου. Χρονικά, η έκθεση αναφέρεται κατά βάση στη μεταβυζαντινή περίοδο, από τον 15ο αιώνα και έπειτα, χωρίς ωστόσο να λείπουν και αναφορές στο απώτερο παρελθόν, καθώς η τεχνολογία που χρησιμοποιείται για την παραγωγή των ασημικών ανάγεται συχνά σε πολύ παλαιότερες περιόδους.
Οι εκθεσιακοί χώροι αναπτύσσονται στα δύο επίπεδα του προμαχώνα. Στο πρώτο επίπεδο αναπτύσσεται το βασικό μέρος της έκθεσης, που αναφέρεται στην ιστορία και την τεχνολογία της αργυροτεχνίας στην Ήπειρο. Ο επισκέπτης, μέσα από ποικίλα εποπτικά μέσα (κείμενα, εποπτικό υλικό, ταινίες τεκμηρίωσης, πολυμεσικές εφαρμογές) ανακαλύπτει παραδοσιακές τεχνικές μορφοποίησης και διακόσμησης αργυρών αντικειμένων, μαθαίνοντας για τα στάδια της κάθε τεχνικής έως τη δημιουργία του τελικού προϊόντος.
Στο δεύτερο επίπεδο παρουσιάζεται η συλλογή έργων ηπειρώτικης αργυροχρυσοχοΐας από το 18ο έως τον 20ό αιώνα. Κομψοτεχνήματα με περίτεχνες λεπτομέρειες, όπως κοσμήματα, όπλα και πολεμική εξάρτυση, ασημικά του σπιτιού και προσωπικά είδη είναι μερικά από τα αντικείμενα της συλλογής.
Αναφορές υπάρχουν και στη σύγχρονη αργυροτεχνία με δείγματα από τη δουλειά αργυροχόων που δραστηριοποιούνται σήμερα στην ευρύτερη περιοχή συνεχίζοντας μια παράδοση αιώνων.
Ρολόι τσέπης με περίτεχνη αλυσίδα και καπάκι – Από την μόνιμη έκθεση του Μουσείου Αργυροτεχνίας
Από την μόνιμη έκθεση του Μουσείου Αργυροτεχνίας
Στεφά
– Από την μόνιμη έκθεση του Μουσείου Αργυροτεχνίας
Ζώνη από ασήμι – Από την μόνιμη έκθεση του Μουσείου Αργυροτεχνίας
Ασημένιες βάσεις για τα φλυτζάνια του τσαγιού – Από την μόνιμη έκθεση του Μουσείου Αργυροτεχνίας
Ασημένιο ρολόι – Από την μόνιμη έκθεση του Μουσείου Αργυροτεχνίας
Ασημένιος σκαλιστός καθρέπτης – Από την μόνιμη έκθεση του Μουσείου Αργυροτεχνίας
Αίθουσα της μόνιμης έκθεσης του Μουσείου Αργυροτεχνίας
Ένας δίσκος διακοσμημένος με ασημένιο σύρμα – Από την μόνιμη έκθεση του Μουσείου Αργυροτεχνίας
– Από την μόνιμη έκθεση του Μουσείου Αργυροτεχνίας
Δίσκος σκαλιστός ασημένιος – Από την μόνιμη έκθεση του Μουσείου Αργυροτεχνίας
– Από την μόνιμη έκθεση του Μουσείου Αργυροτεχνίας
Διακοσμητικός εξωτερικός στηθόδεσμος παραδοσιακής στολής – Από την μόνιμη έκθεση του Μουσείου Αργυροτεχνίας
Ασημένια ζώνη γυναικείας παραδοσιακής στολής των Ιωαννίνων – Από την μόνιμη έκθεση του Μουσείου Αργυροτεχνίας
Ασημένια ζώνη – Από την μόνιμη έκθεση του Μουσείου Αργυροτεχνίας
Ασημένια ζώνη – Από την μόνιμη έκθεση του Μουσείου Αργυροτεχνίας
Διακοσμητικός εξωτερικός στηθόδεσμος παραδοσιακής στολής – Από την μόνιμη έκθεση του Μουσείου Αργυροτεχνίας
Ασημένια σκουλαρίκια – Από την μόνιμη έκθεση του Μουσείου Αργυροτεχνίας
Ασημένια μελανοδοχεία – Από την μόνιμη έκθεση του Μουσείου Αργυροτεχνίας
Ασημένιο μελανοδοχείο – Από την μόνιμη έκθεση του Μουσείου Αργυροτεχνίας
Σκαλιστός ασημένιος δίσκος – Από την μόνιμη έκθεση του Μουσείου Αργυροτεχνίας
Ασημένιοι καθρέπτες – Από την μόνιμη έκθεση του Μουσείου Αργυροτεχνίας
Μαχαίρι και ζώνη από ασήμι – Από την μόνιμη έκθεση του Μουσείου Αργυροτεχνίας
Λεπτομέρεια από το σχέδιο σκαλιστής ασημένιας θήκης μαχαιριού – Από την μόνιμη έκθεση του Μουσείου Αργυροτεχνίας
Σκαλιστός ασημένιος δίσκος – Από την μόνιμη έκθεση του Μουσείου Αργυροτεχνίας
Σκαλιστός ασημένιος δίσκος – Από την μόνιμη έκθεση του Μουσείου Αργυροτεχνίας
Μαχαίρια με τις σκαλιστές ζώνες από ασήμι – Από την μόνιμη έκθεση του Μουσείου Αργυροτεχνίας
Όπλο διακοσμημένο με ασήμι- Από την μόνιμη έκθεση του Μουσείου Αργυροτεχνίας
Αίθουσα της μόνιμης έκθεσης του Μουσείου Αργυροτεχνίας
Ασημένιο κόσμημα – Από την μόνιμη έκθεση του Μουσείου Αργυροτεχνίας
ΕΠΑΝΑCYΣΤΑΣΗ ’21: ΗΠΕΙΡΟΣ
Η έκθεση «ΕΠΑΝΑCYΣΤΑΣΗ ’21: ΗΠΕΙΡΟΣ», στο Μουσείο Αργυροτεχνίας, στα Ιωάννινα, ήταν ενταγμένη στο επετειακό πρόγραμμα του ΕΙΜ «ΕΠΑΝΑCYΣΤΑΣΗ ’21» και πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο των Επετειακών Δράσεων της Τράπεζας Πειραιώς για τα 200 χρόνια από την Επανάσταση του 1821, ενώ τελούσε υπό την αιγίδα του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού.
Μοναδικά εθνικά κειμήλια από τις πλούσιες συλλογές του ΕΙΜ «επέστρεψαν» στον τόπο τους. Μεταξύ αυτών, η φορεσιά της κυρα-Φροσύνης, το πορτοφόλι της κυρα-Βασιλικής, καριοφίλι του Αλή Πασά, η σημαία-λάβαρο από την Ήπειρο, το σπάθη του Ζαχομήλιου, η πίπα του Αθανασίου Τσακάλωφ, μια πινακίδα με αναγραφή από τα χέρια του Μάρκου Μπότσαρη.
Επίσης στα πλαίσια της έκθεσης εκτέθηκαν ένα σφραγιστικό δαχτυλίδι του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη, μια ξύλινη θήκη με πιόνια από σκάκι του Αλέξανδρου Υψηλάντη, το γιλέκο και το νεκρικό προσωπείο του Ιωάννη Μακρυγιάννη και ένα από τα 34 ζωγραφικά έργα που δημιούργησε ο Παναγιώτης Ζωγράφος καθ΄ υπόδειξη του Μακρυγιάννη, καθώς και διάφορα σπάνια έγγραφα, πίνακες και χαρακτικά.
Φεύγοντας από Μουσείο Αργυροτεχνίας των Ιωαννίνων, νιώθαμε γεμάτοι από τα όσα σπουδαία είδαμε, διαβάσαμε και ακούσαμε σε αυτό το σπουδαίο μουσείο που πρέπει οπωσδήποτε να επισκεφτείτε.
Η μάχη στο Πέτα – Πίνακας του του Παναγιώτη Ζωγράφου καθ’ υπόδειξη του Ι. Μακρυγιάννη
Σημαία Ηπειρωτών αγωνιστών με σύμβολα της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας
Ιδιόχειρη αναγραφή του Μάρκου Μπότσαρη σε εξώφυλλο “Μηναίων” της Παναγίας των Τζουμέρκων.
Το πορτοφόλι της κυρά-Βασιλικής, η γυναίκα του Αλή Πασά.
Το νεκρικό προσωπείου του πολιτικού και πρωθυπουργού της χώρας κατά τις περιόδους 1834 – 1835 και 1844 – 1847, Ιωάννη Κωλέττη
Προτομή του Ιωάννη Καποδίστρια
Αποφάσεις του Αλή Πασά για ενοικίαση του δικαιώματος είσπραξης φόρων στον Αναστάσιο Λοιδωρίκη, Πρέβεζα 21 Ιανουαρίου 1817
Λεπτομέρεια από το νεκρικό προσωπείο του Στρατηγού Ιωάννη Μακρυγιάννη
Λεπτομέρεια από το νεκρικό προσωπείο του Στρατηγού Ιωάννη Μακρυγιάννη
Λεπτομέρεια από το νεκρικό προσωπείο του Στρατηγού Ιωάννη Μακρυγιάννη
Η αυθεντική στολή της κυρά-Φροσύνης
Η αυθεντική στολή της κυρά-Φροσύνης
Ο Αλή Πασάς Τεπενενλής
Διαταγή του Αλή Πασά στον Άγο Βλαστάρη να επιστραφούν τα κριάρια του παπά-Χουτζή. Ο Άγος Βλαστάρης ήταν , πρωτοπαλίκαρο του Αλή Πασά. Είναι γνωστός για την σύλληψη και τον μαρτυρικό θάνατο του αγωνιστή Κατσαντώνη. Τον Άγο, σκότωσε με τα ίδια του τα χέρια ο Μάρκος Μπότσαρης.
Το νεκρικό προσωπείο του Κώστα Νταλερόπουλου, η Χορμοβίτης, γνωστός και ως Κώστας Λαγουμιτζής. Ήταν ο σπουδαιότερος δημιουργός λαγουμιών τα οποία άνοιγε σε πολιορκίες κάστρων, όπως στην Πολιορκία της Ακρόπολης.