Ένα πρωινό του 1900 ένας καλοντυμένος, μα σκυθρωπός, άνδρας πέρασε το κατώφλι του εργαστηρίου μαρμαρογλυπτικής των αδερφών Κοτζαμάνη στην Αθήνα.
Οι δύο σπουδαίοι μάστορες Ιωάννης (1860-1923) και Αριστείδης (1862-1928) με καταγωγή από την Άνδρο, άκουσαν με οδύνη τα όσα με τρεμάμενη φωνή τους εξιστόρησε ο άνδρας, ο οποίος δεν ήταν άλλος από τον Νικόλαο Κοντό. Ένας από τους ισχυρότερους άνδρες στην κεντρική Ελλάδα εκείνη την περίοδο με αμύθητη περιουσία στην αυτοκρατορική Ρωσία, στη Λοζάννη της Ελβετίας, στην Αθήνα και στον Βόλο.
Ο Νικόλαος Κοντός, με πόνο ψυχής, ζήτησε από τους μαρμαρογλύπτες να δημιουργήσουν το ταφικό μνημείο των τριών παιδιών του, που όμοιο του να μην υπάρχει και όποιος το αντικρίζει να το θυμάται για πάντα.
Τα τρία παιδιά του, ο Κωνσταντίνος η Ελένη και η Κατίνα είχαν πεθάνει, όπως τους είπε, με φριχτό θάνατο μετά από δηλητηρίαση που υπέστησαν, όταν ένα σαμιαμίδι έπεσε στο γάλα που ήπιαν με το πρωινό τους.
Οι γλύπτες συγκινημένοι από το μένος με το οποίο είχε χτυπήσει η μοίρα τη φαμίλια του Νικόλαου Κοντού, αποφάσισαν να δημιουργήσουν ένα μνημείο που θα εξιστορούσε την αιώνια απουσία των τριών παιδιών, το κοινωνικό επίπεδο της οικογενείας, αλλά και την αιτία του κακού να παραμονεύει για πάντα ανάμεσα στις μαρμάρινες φυλλωσιές.
Το μνημείο αρχικά φιλοξενήθηκε στο Α’ νεκροταφείο Αθηνών και το 1922 μεταφέρθηκε στο παλαιό νεκροταφείο Ταξιαρχών στη Νέα Ιωνία του Βόλου, όπου βρίσκεται μέχρι σήμερα.
Κατασκευασμένο από υψηλής ποιότητας μάρμαρο, το ταφικό μνημείο αναπαριστά την τραπεζαρία της οικογένειας Κοντού με τις τρεις καρέκλες των παιδιών να στέκουν κενές, μα με εγχάρακτα επάνω τα ονόματά τους. Πάνω στο τραπέζι μια άρπα, τρία κλειστά βιβλία τοποθετημένα το ένα επάνω στο άλλο και δίπλα τους ένα ακόμα ανοιχτό.
Ένας χάρτης, που παλιότερα μπορούσε να δει κανείς την παράσταση της Ελβετίας στα σανατόρια της οποίας είχε σταλεί η μικρή Ελένη, καθώς και λίγα μαραμένα λουλούδια, βρίσκονται επίσης επάνω στο τραπέζι. Στη βάση του τραπεζιού (χρειάζεται προσοχή για να το εντοπίσεις) το σαμιαμίδι που σύμφωνα με τον θρύλο αποτέλεσε την αιτία να χάσουν τη ζωή τους τα τρία παιδιά, προσπαθεί αέναα σερνάμενο να ανέβει και πάλι στο τραπέζι.
Η αλήθεια για τον θάνατο των παιδιών είναι βέβαια διαφορετική από αυτή που μαρτυράει το μνημείο. Τα τέκνα του Νικόλαου Κοντού στην πραγματικότητα πέθαναν από φυματίωση και όχι από δηλητηριασμένο γάλα. Η κοινωνική θέση όμως της οικογένειας Κοντού ήταν τέτοια που έκανε αδύνατη την παραδοχή πως τα παιδιά τους πέθαναν από την ίδια αρρώστια που πέθαιναν και τα παιδιά των φτωχών οικογενειών.
Αν βρεθείτε στον Βόλο, μην παραλείψετε να επισκεφτείτε το κοιμητήριο Ταξιαρχών, καθώς τα γλυπτά που φιλοξενούνται σε αυτό, ανάμεσα τους και ένα του Γιαννούλη Χαλεπά, θα σας εντυπωσιάσουν.
Μετά τη δική μου επίσκεψη πάντως, μπορώ να σας επιβεβαιώσω πως το μνημείο της οικογένειας του Νικόλαου Κοντού σίγουρα θα σας μείνει αξέχαστο, έτσι ακριβώς όπως είχε ζητήσει ο χαροκαμένος πατέρας από τους αδερφούς Κοτζαμάνη.
